Opis kierunku
Na specjalności pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i praca z rodziną studenci zdobywają pogłębioną wiedzę, poszerzają swoje umiejętności i kompetencje, które umożliwiają realizację różnego typu zadań opiekuńczo-wychowawczych oraz związanych z szeroko rozumianą pracą z rodziną. Są to zadania związane ze wspomaganiem rodziny, podejmowaniem działań prewencyjnych oraz interwencyjnych w sytuacjach zagrażających prawidłowemu funkcjonowaniu i rozwoju dzieci oraz rodzin, jak również zadania związane z monitorowaniem funkcjonowania rodziny i efektywnego jej wspierania.
W czasie studiów studenci zdobędą wiedzę i umiejętności o charakterze multidyscyplinarnym, które pomocne im będą w procesie konstruowania własnej drogi rozwojowej. Przedmioty kształcenia specjalistycznego umożliwią zdobycie i rozwinięcie kompetencji, które pozwolą studentom efektywnie funkcjonować w roli zawodowej. Szczególny nacisk kładzie się na kompetencje interpretacyjno-komunikacyjne, informatyczno-medialne, kreatywne oraz autoewaluacyjne zwłaszcza w wymiarze wartości etycznych i umiejętności aranżowania wsparcia, opieki, wychowania i doradztwa indywidualnym osobom, jak i grupom społecznym, w tym szczególnie rodzinie. Osobowość zawodowa przyszłych pedagogów wymaga spojrzenia na całą ich edukację w kategoriach ogólnych procesów rozwojowych, a także poprzez pryzmat mechanizmów wyznaczających te procesy, a nie jedynie w kategoriach wąsko pojętych, oderwanych kompetencji zawodowych.
W związku z tym proponuje się blok przedmiotów, które umożliwią integrację teoretycznej i praktycznej wiedzy o mechanizmach i sposobach pomocy, opieki i wychowania. Przedmioty te pozwolą także na poznanie własnych zasobów studentów, jako przyszłych kreatorów procesów opieki i wychowania. Pomogą studentom wyjaśnić i zrozumieć związki między faktami, zdarzeniami i zjawiskami występującymi w tych procesach, a także dostarczą standardów oceny podjętych działań. Zasadniczą problematyką niniejszego bloku jest także rozwinięcie u studentów kompetencji w zakresie wieloaspektowej pracy z rodziną, która znajduje się w trudnym położeniu, ma zróżnicowane zasoby, a także potrzeby i dysfunkcje. Realizację zaprojektowanego procesu kształcenia studentów pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej i pracy z rodziną dopełnia blok zajęć warsztatowych, których zasadniczym celem jest nabycie i rozwinięcie osobistych kompetencji niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej, ale także budowanie wzajemnych relacji między studentami, jako społecznością uczących się. Należy podkreślić, że zajęcia z wyżej opisanych przedmiotów będą realizowane głównie metodami aktywizującymi, opartymi na wymianie i współpracy, sprzyjającymi refleksji i zaangażowanej partycypacji studentów w rozwój swoich kompetencji zawodowych i osobowych.
Wybrane przedmioty
- Teoretyczne podstawy pracy z rodziną
- Główne instytucje opieki, wychowania i pomocy rodzinie
- Warsztat umiejętności opiekuna – wychowawcy
- Diagnoza rodziny
- Opieka i wychowanie w różnych fazach życia
- Metody pracy z rodziną
- Diagnoza i terapia zaburzeń
- Warsztat pracy asystenta rodziny
- Wychowanie, opieka i doradztwo w szkole
- Główne instytucje opieki, wychowania i pomocy rodzinie
- Techniki pracy grupowej – kompetencje prowadzącego
Kompetencje absolwenta
- Posiada interdyscyplinarną wiedzę niezbędną do planowania i realizacji działań opiekuńczych i wychowawczych w środowisku szkolnym i rodzinnym.
- Posiada niezbędną wiedzę i kompetencje do udzielania pomocy w rozwiązywaniu problemów indywidualnych i rodzinnych.
- Przygotuje diagnozę psychopedagogiczną jednostki i rodziny, uwzględniając zasoby i ryzyka.
- Zaplanuje i zrealizuje program pracy opiekuńczo-wychowawczej z dzieckiem i jego rodziną.
- Zaplanuje i zrealizuje program pracy opiekuńczo-wychowawczej z grupą dziecięcą i młodzieżową.
- Potrafi zaplanować, zorganizować, zrealizować i dokonać ewaluacji czynności opiekuńczych i wychowawczych, jak również pracy wspierającej funkcjonowanie rodziny.
Perspektywy zawodowe
Absolwenci specjalności pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i praca z rodziną są przygotowani do pracy w placówkach zajmujących się wychowaniem, opieką i innymi formami pomocy, a także profilaktyką oraz terapią, w odniesieniu do osób w każdym wieku, a więc do pracy m.in. w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, placówkach wsparcia dziennego (świetlice miejskie, kluby), itp. Absolwenci są przygotowani do pracy w instytucjach wspierających rodzinę w sytuacjach problemowych, tj. w miejskich i gminnych ośrodkach pomocy rodzinie, powiatowych centrach pomocy rodzinie, adopcyjnych, interwencyjnych itp.
Możliwe stanowiska pracy:
- Wychowawca/pedagog w centrum interwencji kryzysowej, centrum mediacyjnego, ośrodku wspomagania rodziny.
- Asystent rodziny.
- Koordynator pieczy zastępczej.
- Pedagog w ośrodku (pre)adopcyjnym.
- Wychowawca-pedagog w klubie seniora.
- Opiekun w żłobku/klubie dziecięcym.
- Wychowawca w placówkach wsparcia dziennego (świetlicach socjoterapeutycznych, środowiskowych, młodzieżowych i klubach różnego typu).
- Pedagoga w placówce wsparcia dziennego.
- Pracownik/założyciel fundacji, organizacji i stowarzyszeń działających na rzecz rodziny i środowiska lokalnego.
Absolwenci z przygotowaniem pedagogicznym zgodnie z Rozporządzeniem MEiN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli z dnia 14 września 2023 r. (Dz.U z 2023 r. poz. 2102) mogą być również zatrudniani na stanowisku:
- Wychowawca (nauczyciel) w szkolnych schroniskach młodzieżowych.
- Wychowawca (nauczyciel) w świetlicach szkolnych i nauczyciela wychowawcy w internatach.
- Pedagog (nauczyciel) w przedszkolach, szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych, placówkach oświatowo-wychowawczych, placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.