Opis kierunku
Studia na specjalności wczesne wspomaganie rozwoju dziecka są skierowane do osób, które są zainteresowane pracą z małymi dziećmi i ich rodzicami, w ramach której będą pomagać najmłodszym dzieciom w osiąganiu pełnego potencjału rozwojowego. Program tej specjalności został skonstruowany zgodnie z założeniami obecnie upowszechniającego się na świecie paradygmatu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka skoncentrowanego na rodzinie.
W paradygmacie tym szczególny nacisk kładzie się na:
- umiejscowienie wspomagających oddziaływań w naturalnych sytuacjach życia rodzinnego,
- utrzymywaniu przez specjalistów partnerskich relacji z rodziną, opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu,
- dostosowaniu oddziaływań pomocowych do potrzeb i preferencji rodziny,
- wykorzystywaniu zasobów rodziny i kompetencji jej członków oraz
- wspieraniu rodziny w samodzielnym decydowaniu o własnych sprawach.
W ramach tego paradygmatu sytuuje się opracowany przez profesora Andrzeja Twardowskiego model wczesnego wspomagania rozwoju skoncentrowanego na interakcjach rodzice – dziecko z niepełnosprawnością, wykorzystywany w kształceniu studentów. Celem wczesnego wspomagania dziecka jest maksymalizacja potencjału rozwojowego każdego dziecka, zapobieganie opóźnieniom i trudnościom oraz udzielanie skutecznej pomocy tam, gdzie jest to potrzebne. Wczesne etapy życia są kluczowe dla kształtowania się podstawowych umiejętności, dlatego wczesne wspomaganie odgrywa istotną rolę w zapewnianiu każdemu dziecku jak najlepszego startu w życie. Na specjalności wczesne wspomaganie rozwoju dziecka studenci zdobywają interdyscyplinarną wiedzę, kompetencje i umiejętności niezbędne do organizowania wczesnej i systematycznej pomocy dzieciom zagrożonym nieprawidłowym rozwojem oraz dzieciom z niepełnosprawnością i ich rodzinom od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
W związku z kluczową rolą diagnozy w działaniach wczesnego wspomagania rodziny studenci w czasie zajęć poznają zagadnienia dotyczące różnych systemów diagnostycznych oraz metody i techniki diagnozy zaburzeń dziecka we wczesnym okresie życia. W czasie zajęć metodycznych oraz praktyk poznają metody wczesnego wspomagania rozwoju oraz (współ)pracy z rodzicami. W procesie kształcenia studenci zdobywają również kompetencje w zakresie poradnictwa. Potrafią także przeprowadzić ewaluację podejmowanych przez siebie działań. Studia sprzyjają kształtowaniu wrażliwości na człowieka doświadczającego problemów rozwojowych i życiowych.
Wybrane przedmioty
- Psychologia rozwojowa i kliniczna małego dziecka
- Pedagogika specjalna małego dziecka
- Elementy patologii układu nerwowego
- Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym
- Trening komunikacji interpersonalnej
- Wczesna diagnoza i terapia logopedyczna
- Metody terapii zabawą i sztuką
- Diagnoza i wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu
Kompetencje absolwenta
- Posługuje się metodami diagnozowania i wspomagania rozwoju dzieci: zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną i ruchową, niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ze złożonymi niepełnosprawnościami oraz z zaburzeniami mowy.
- Projektuje i realizuje indywidualne programy zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę.
- Przygotowuje kompleksowe programy terapeutyczne we współpracy z innymi specjalistami.
- Udziela konsultacji i instruktażu rodzicom, członkom rodziny oraz specjalistom opiekującym się dzieckiem.
- Przeprowadza długofalowe działania rewalidacyjno-wychowawcze stymulujące rozwój dziecka w oparciu o wielospecjalistyczną diagnozę dziecka.
- Współpracuje z zakładem opieki zdrowotnej i ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku wszechstronnej pomocy, dostosowanej do jego potrzeb.
- Ocenia postępy dziecka oraz skuteczność pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie.
- Dokumentuje działania realizowane z dzieckiem i jego rodziną.
Perspektywy zawodowe
Absolwenci specjalności wczesne wspomaganie rozwoju dziecka mogą podjąć pracę w wiodących ośrodkach koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych, ośrodkach wczesnej interwencji oraz niepublicznych instytucjach i organizacjach wspierających rozwój małego dziecka. Zatrudnienie mogą znaleźć również żłobkach i klubach dziecięcych.
Możliwe stanowiska pracy:
- Pedagog w zespołach wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i wczesnej interwencji.
- Opiekun w żłobku lub klubie dziecięcym.
- Pracownik/założyciel organizacji, fundacji, stowarzyszenia działającego na rzecz dzieci z niepełnosprawnością i ich rodzin.
Absolwenci z przygotowaniem pedagogicznym zgodnie z Rozporządzeniem MEiN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli z dnia 14 września 2023 r. (Dz.U z 2023 r. poz. 2102) mogą być również zatrudniani na stanowisku:
- Pedagog (nauczyciel) w przedszkolach, szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych, placówkach oświatowo-wychowawczych,
- Wychowawca (nauczyciel) w szkolnych schroniskach młodzieżowych.
- Wychowawca (nauczyciel) w internatach.