Opis kierunku
Specjalność resocjalizacja skierowana jest do osób, które chcą zdobyć wiedzę, umiejętności i kompetencje z zakresu profilaktyki niedostosowania społecznego, resocjalizacji oraz działań związanych z readaptacją społeczną osób opuszczających jednostki penitencjarne. Specjalność przygotowuje do podjęcia pracy z dziećmi i młodzieżą, które identyfikuje się jako zagrożone niedostosowaniem społecznym lub już niedostosowane oraz osobami dorosłymi w konflikcie z prawem. Wyposaża studenta w wiedzę, umiejętności i kompetencje niezbędne do prowadzenia procesu diagnostycznego, projektowania, realizacji oddziaływań metodycznych o zróżnicowanym charakterze (profilaktyczne, resocjalizacyjne, readaptacyjne) oraz dokonania ich ewaluacji, tak w odniesieniu do pojedynczej osoby, jak i grupy, czy środowiska lokalnego.
W czasie wykładów i konwersatoriów studenci poznają historię idei resocjalizacji, instytucje prowadzące tego rodzaju działalność, a także jej podstawy prawno-organizacyjne. Wiele uwagi poświęca się psychospołecznym mechanizmom rozwoju człowieka oraz czynnikom go zaburzającym. Studenci zapoznają się z najnowszą, opartą na dowodach naukowych wiedzą, dotyczącą skutecznych metod i technik prowadzenia oddziaływań profilaktycznych, resocjalizacyjnych oraz readaptacyjnych, które następnie doskonalą w czasie licznych warsztatów. Rozwijaniu kompetencji praktycznych służą hospitacje i praktyki zawodowe, podczas których studenci nie tylko poznają system profilaktyczno-resocjalizacyjny, ale mają również możliwość bezpośredniego udziału w jego funkcjonowaniu, co służy weryfikacji wiedzy teoretycznej, ale jest też istotnym elementem preorientacji zawodowej.
Na praktykach studenci rozwijają również swoje kompetencje prakseologiczne, komunikacyjne, społeczne, kreatywne, etyczno-moralne i informacyjno-technologiczne. Organizacja kształcenia na specjalności sprzyja przygotowaniu do pracy w zespole i podejmowania w nim zróżnicowanych ról społecznych. Studia na specjalności resocjalizacja sprzyjają kształtowaniu refleksyjnemu spojrzeniu na własną rolę zawodową oraz twórczemu podejściu do metod i form pracy pedagogicznej. Uwrażliwiają na osoby, grupy, środowiska zagrożone lub już dotknięte problemami społecznymi, wzmacniają gotowość do działania w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia społecznego. Specjalność resocjalizacja przygotowuje zarówno do pracy w środowisku otwartym, jak i w instytucjach zamkniętych, angażujących się w oddziaływania resocjalizacyjne i readaptacyjne skierowane do zróżnicowanych odbiorców.
Wybrane przedmioty
- Zagadnienia sprawiedliwości naprawczej
- Socjologia dewiacji
- Psychologia penitencjarna
- Zarys rozwoju systemów resocjalizacyjnych
- Pedagogika resocjalizacyjna
- Diagnostyka resocjalizacyjna
- Hospitacje placówek resocjalizacyjnych
- Patologie społeczne
- Metodyka pracy profilaktyczno-resocjalizacyjnej
- Warsztat wychowawcy placówek dla nieletnich
- Warsztat pracy kuratora sądowego
- Warsztat pracy z rodziną
Kompetencje absolwenta
- Posiada szeroką, opartą na dowodach naukowych wiedzę z zakresu pedagogiki, psychologii, socjologii, biologii oraz prawa, którą potrafi wykorzystać w odniesieniu do działalności profilaktycznej i resocjalizacyjnej.
- Potrafi przygotować i przeprowadzić zarówno diagnozę o charakterze psychopedagogicznym, jak i penitencjarnym.
- Projektuje programy profilaktyczne i resocjalizacyjne, dostosowane do specyfiki grupy docelowej, wykorzystując sprawdzone, oparte na dowodach naukowych metody i techniki.
- Potrafi budować relacje ze zróżnicowanym, tak w zakresie cech społeczno-demograficznych, jak i również motywacji, klientem.
- Skutecznie komunikuje się zarówno z podopiecznymi i ich rodzinami, innymi specjalistami oraz instytucjami.
- Potrafi pracować w zespole podejmując zróżnicowane role.
- Ewaluuje działania profilaktyczne i resocjalizacyjne, modyfikując je wedle potrzeb i okoliczności.
- Działa zgodnie z zasadami etyki zawodowej.
- Potrafi animować i wspierać swoich wychowanków, ich rodziny i środowisko lokalne.
Perspektywy zawodowe
Absolwent specjalności resocjalizacja jest przygotowany do pracy w placówkach zajmujących się profilaktyką, resocjalizacją i readaptacją społeczną. Miejscem pracy absolwenta tej specjalności może być również społeczność lokalna, gdzie może wspierać osoby lub grupy będące w trudnej sytuacji życiowej, czy doświadczającej marginalizacji, animując ich rozwój.
W programie studiów I stopnia na kierunku pedagogika udokumentowana jest realizacja przygotowania pedagogicznego, przy czym uzyskanie uprawnień związanych z przygotowaniem pedagogicznym jest możliwe pod warunkiem kontynuacji przez studenta przygotowania merytorycznego, tj. ukończenia studiów II stopnia na kierunku pedagogika (zgodnie z Rozporządzeniem MNiSW z dn. 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2021 poz. 890 t. j. z późn. zm.).
Możliwe stanowiska pracy:
- Wychowawca w placówkach wsparcia dziennego (świetlicach socjoterapeutycznych, środowiskowych, młodzieżowych i klubach różnego typu).
- Pedagog podwórkowy/streetworker.
- Asystent rodziny.
- Koordynator pieczy zastępczej.
- Kurator społeczny (po przejściu odpowiednich procedur).
- Funkcjonariusz policji, straży miejskiej, służby więziennej (po przejściu odpowiednich procedur).
- Pracownik/założyciel fundacji, organizacji i stowarzyszeń zajmujących się profilaktyką, resocjalizacją i readaptacją społeczną osób niedostosowanych społecznie, pracą wychowawczą z dziećmi i młodzieżą, aktywizacją społeczności lokalnych.
- Pracownik instytucji samorządu terytorialnego zajmujący się profilaktyką (np. w miejskim wydziale zdrowia, czy centrum zarządzania kryzysowego).