Opis kierunku
Specjalność resocjalizacja z elementami kryminologii adresowana jest do osób, które swoją przyszłość zawodową wiążą z pracą z młodzieżą i osobami dorosłymi, które na skutek konfliktu z prawem, znalazły się – odpowiednio – w placówkach wychowawczych i jednostkach penitencjarnych, w związku z czym wymagają oddziaływań resocjalizacyjnych oraz readaptacyjnych.
Studia na specjalności resocjalizacja z elementami kryminologii wyposażają studentów w pogłębioną i interdyscyplinarną wiedzę (m.in. z pedagogiki resocjalizacyjnej, polityki kryminalnej, psychologii przestępczości, socjologii dewiacji, prawa) oraz rozbudowane umiejętności i kompetencje społeczne niezbędne do prowadzenia szeroko rozumianych oddziaływań profilaktyczno-resocjalizacyjnych. Dostarczają rozbudowanej wiedzy z zakresu kryminologii, w szczególności dotyczącej genezy i rozwoju zachowań przestępczych, ich charakterystyki ilościowej oraz jakościowej, sprawców i ofiar, ale także procesu odstąpienia od przestępczości. Ważnym obszarem kształcenia zarówno teoretycznego, jak i praktycznego, jest przygotowanie do prowadzenia działań diagnostycznych oraz projektowania na ich podstawie szeroko rozumianych oddziaływań profilaktycznych, resocjalizacyjnych, readaptacyjnych, tak w środowisku otwartym, jak i w instytucjach penitencjarnych.
Studenci poznają oparte na dowodach naukowych metody prowadzenia oddziaływań profilaktycznych, resocjalizacyjnych i readaptacyjnych, które mogą weryfikować i doskonalić w czasie przewidzianych programem studiów hospitacji, warsztatów oraz praktyk. Studia na specjalności resocjalizacja z elementami kryminologii sprzyjają kształtowaniu refleksyjnego spojrzenia na własną rolę zawodową oraz twórczemu podejściu do metod i form pracy pedagogicznej. Uwrażliwiają na problemy społeczne, wzmacniają gotowość do działania w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia społecznego. Szerokie kompetencje społeczne przygotowują do pracy w zespołach interdyscyplinarnych, zajmujących się profilaktyką, resocjalizacją i readaptacją w środowisku instytucjonalnym i lokalnym.
Wybrane przedmioty
- Podstawy kryminologii
- Psychopatologia kryminologiczna
- Wiktymologia
- Interwencja kryzysowa i poradnictwo w sytuacji przestępstwa
- Współczesne nurty i koncepcje resocjalizacji dorosłych
- Warsztat kryminalistyczny
- Praca w środowisku lokalnym z elementami streetworkingu
- Elementy prawa karnego i penitencjarnego
- Metodyka pracy resocjalizacyjnej z dorosłymi
- Nowe technologie w genezie i zwalczaniu przestępczości
- Wybrane problemy przestępczości
- Polityka karna i kryminalna w ujęciu porównawczym
Kompetencje absolwenta
- Posiada szeroką, opartą na dowodach naukowych wiedzę z zakresu pedagogiki, psychologii, socjologii, biologii oraz prawa, którą potrafi wykorzystać w odniesieniu do działalności profilaktycznej, resocjalizacyjnej i readaptacyjnej. Zna i potrafi zastosować w praktyce teorie kryminologiczne i resocjalizacyjne.
- Potrafi przygotować i przeprowadzić zarówno diagnozę o charakterze psychopedagogicznym, jak i penitencjarnym.
- Projektuje programy profilaktyczne i resocjalizacyjne, dostosowane do specyfiki grupy docelowej, wykorzystując sprawdzone, oparte na dowodach naukowych metody i techniki.
- Potrafi budować relacje ze zróżnicowanym, tak w zakresie cech społeczno-demograficznych, jak i również motywacji klientem.
- Skutecznie komunikuje się zarówno z podopiecznymi, jak i z innymi specjalistami, instytucjami czy rodzinami.
- Potrafi pracować w zespole, podejmując zróżnicowane role.
- Ewaluuje działania profilaktyczne, resocjalizacyjne i readaptacyjne, modyfikując je wedle potrzeb i okoliczności
- Działa zgodnie z zasadami etyki zawodowej.
- Potrafi animować środowisko lokalne, by wspierać proces readaptacji osób niedostosowanych społecznie.
- Zna i włącza się w działania organizacji i instytucji profilaktycznych i resocjalizacyjnych.
- Aktywnie rozwija swoje kompetencje metodyczne i postawę etyczną.
Perspektywy zawodowe
Absolwent specjalności resocjalizacja z elementami kryminologii jest przygotowany do pracy w instytucjach wymiaru sprawiedliwości, w tym w jednostkach penitencjarnych oraz w organizacjach pozarządowych zajmujących się szeroko rozumianą profilaktyką i resocjalizacją, również dzieci i młodzieży. Miejscem pracy absolwenta tej specjalności może być również społeczność lokalna, gdzie może wspierać osoby lub grupy będące w trudnej sytuacji życiowej, czy doświadczające marginalizacji.
Możliwe stanowiska pracy:
- wychowawca w zakładach karnych, aresztach śledczych (po przejściu odpowiednich procedur),
- funkcjonariusz policji, straży miejskiej, służby granicznej, celnej (po przejściu odpowiednich procedur),
- funkcjonariusz służb zajmujących się zapewnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego,
- kurator społeczny/zawodowy w kuratorskich zespołach służby sądowej dla dorosłych,
- pracownik/założyciel organizacji, stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz osób z problemami życiowymi lub znajdujących się w sytuacji kryzysowej (osoby opuszczające placówki resocjalizacyjne i penitencjarne, rodziny osób pozbawionych wolności, ofiary i sprawcy przemocy, osoby uzależnione i współuzależnione),
- wychowawca w placówkach wsparcia dziennego (świetlicach socjoterapeutycznych, środowiskowych, młodzieżowych i klubach różnego typu),
- pedagog w placówkach wsparcia dziennego,
- pedagog podwórkowy/streetworker,
- pedagog w centrum interwencji kryzysowej, centrum mediacyjnym, ośrodku wspomagania rodziny,
- pedagog w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów,
- asystent rodziny,
- koordynator pieczy zastępczej.
Absolwenci z przygotowaniem pedagogicznym zgodnie z Rozporządzeniem MEiN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli z dnia 2 października 2023 r. (Dz.U z 2023 r. poz. 2120) mogą być również zatrudniani na stanowisku:
- wychowawca (nauczyciel) w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich,
- wychowawca (nauczyciel)w szkolnych schroniskach młodzieżowych,
- wychowawca (nauczyciel) w świetlicach szkolnych,
- wychowawca (nauczyciel) wychowawcy w internatach,
- pedagog (nauczyciel) w przedszkolach, szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych, placówkach oświatowo-wychowawczych, placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,
- pedagog (nauczyciel) specjalny w przedszkolach i szkołach,
- nauczyciel współorganizujący kształcenie integracyjne w przedszkolach, szkołach,
- specjalista prowadzący zajęcia resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne.